Sınırda Karbon Düzenlemesi Mekanizması (CBAM) Nedir?
CBAM; “Karbon kaçağı riski olan” ürünlerin AB’ye ihraç edilmesi sırasında sahip olduğu karbon yoğunluğuna göre vergilendirilmesini hedefleyen bir mekanizmadır. Aynı zamanda AB’deki üreticilerin karbon mevzuatları zayıf olan veya bu konuda herhangi bir düzenlemesi olmayan ülkelere yönelmesinin de önüne geçilmesi sağlayarak hem bölgesinde üretilen ürünlerin hem de ithal ettiği ürünlerin karbon maliyetlerini eşitlemeyi amaçlar.
Hangi Sektörleri Kapsar?
- Çimento
- Demir&Çelik
- Alüminyum
- Gübre
- Elektrik
Nasıl Uygulanacak?
CBAM kapsamındaki AB ithalatçıları ithal ettikleri ürünleri bildirerek karbon sertifikalarını alabilecekler. Sertifika ücretleri ise AB Emisyon Ticaret Sisteminin (ETS) haftalık ton başına CO emisyon açık artırma ücretine göre belirlenecek. Komisyon tarafından teklif edilen yönetmeliğin, 1 Ocak 2023 tarihinde yürürlüğe girmesi, 31 Aralık 2025’e kadar iki kademeli bir geçiş süreci ve 1 Ocak 2026’dan itibaren ise tam olarak uygulanması planlanıyor.
Her yılın 31 Mayıs gününe kadar;
- Bir önceki yılda ithal edilen ürünlerde bulunan sera gazı emisyonlarının miktarı,
- Bu emisyonları karşılayacak CBAM sertifikası sayısınının bildirilmesi gereklidir. Her bir sertifika bir ton karbon emisyonuna denk gelmektedir.